वडील गमावले, नंतर पक्ष होतं ना चिन्ह, तरीही मुख्यमंत्री झाले; वाचा ‘या’ नेत्याची फिल्मी कहाणी !

निवडणूक आयोगाने उद्धव ठाकरे यांच्याकडून शिवसेना पक्षाचं आणि आणि धनुष्यबाण हे पक्षचिन्ह काढून घेतलं आणि राज्याच्या राजकारणात एकच खळबळ उडाली. एक कार्यकर्ता (एकनाथ शिंदे) पक्ष प्रमुख बनला. मात्र उद्धव ठाकरे यांना आता पक्ष उभारण्याची मेहनत घ्यावी लागणार हे नक्की. सध्याचं राजकारण बघता आठवण येते ती म्हणजे आंध्रप्रदेशचे मुख्यमंत्री आणि माजी मुख्यमंत्री वायएस राजशेखर रेड्डी यांचे सुपुत्र जगन मोहन रेड्डी यांची. जगन मोहन रेड्डी ची कहाणी अगदी एका सिनेमासारखीच आहे. यशस्वी उद्योजक ते राजकारणी आणि नंतर राज्याचा मुख्यमंत्री होण्यापर्यंतच्या प्रवासात त्यांनी खूप संघर्ष केला. नुकत्याच झालेल्या विधानसभा आणि लोकसभा निवडणुकीत रेड्डी यांच्या पक्षाने दणदणीत विजय मिळवला. चला तर जाणून घेऊ..

YSR काँग्रेस पक्षाने राज्य विधानसभेत 175 पैकी 151 जागा जिंकल्या. तसेच लोकसभेच्या 25 पैकी 22 जागा जिंकल्या. सर्व अडथळ्यांना न जुमानता रेड्डी यांनी आपल्या प्रबळ इच्छाशक्तीच्या जोरावर ध्येयाकडे वाटचाल केली, आज ते यशाच्या शिखरावर पोहचले. समोर कोणी विरोधक नाही. चंद्राबाबू नायडू यांचा राज्यातील सत्ताधारी पक्ष केवळ उखडलाच नाही, तर जवळपास पूर्णतः संपुष्ठात आणला. जगन मोहन रेड्डी यांचा भारतीय राजकारणातील प्रवास एका योद्ध्यासारखा राहिला आहे. अशी कहाणी चित्रपटांमध्ये पाहायला मिळते. प्रदीर्घ संघर्षानंतर ४६ वर्षीय जगन मोहन रेड्डी यांनी आंध्र प्रदेशातून चंद्राबाबू नायडू यांचे सरकार उखडून टाकले.

जगन मोहन रेड्डी यांना राजकारणाचा वारसा मिळाला असला, तरी जगन मोहन यांच्या प्रबळ इच्छाशक्तीमुळे ते राजकीय मुक्कामापर्यंत पोहोचले. जगन मोहन यांचे वडील वाय. एस. आर रेड्डी हे आंध्र प्रदेशचे मुख्यमंत्री होते. 2009 मध्ये जगन मोहनचे वडील वाय.एस. आर रेड्डी यांचे हेलिकॉप्टर अपघातात निधन झाले. जगन मोहन रेड्डी यांचा राजकीय प्रवास इथून सुरू झाला.राजकारणात येण्यापूर्वी ते एक यशस्वी उद्योजक होते. पण वडिलांच्या आकस्मिक मृत्यूने जगन मोहनला आतून तोडून टाकले. आपल्या वडिलांनी रात्रंदिवस एक केलेला काँग्रेस पक्ष आंध्र प्रदेशात मजबूत व्हावा, अशी अपेक्षा त्यांनी व्यक्त केली. त्यांच्या निधनानंतर मुलाला पक्षात प्राधान्य मिळेल. पण असे झाले नाही.

2009 मध्ये जगन मोहन रेड्डी रागाच्या भरात त्या काँग्रेस कार्यालयातून बाहेर पडले. जेव्हा वडिलांच्या निधनानंतर त्यांना मुख्यमंत्रीपद देण्यात आले नव्हते. काँग्रेसने दिवंगत मुख्यमंत्री के रोसय्या यांची उत्तराधिकारी म्हणून निवड केली. काँग्रेस आणि जगनमोहन रेड्डी यांच्यातील वादाचे हे सर्वोच्च पद होते.वडिलांच्या निधनानंतर त्यांनी मुख्यमंत्रिपदासाठी लॉबिंग केले आणि काँग्रेस नेते त्यांना भेटायला तयार नव्हते. तेव्हा ते काँग्रेसपासून दुरावले आणि वडिलांच्या नावाने ‘वायएसआर काँग्रेस‘ हा वेगळा पक्ष स्थापन केला.

वायएसआर रेड्डी यांची लोकप्रियता इतकी होती की त्यांच्या मृत्यूची बातमी ऐकून अनेकांनी आत्महत्या केल्या. जगन मोहन आंध्रच्या जनतेचे सांत्वन करण्यासाठी राज्यव्यापी दौऱ्यावर होते. या प्रवासादरम्यान जगन मोहन त्यांच्या घरी पोहोचत होते ज्यांच्या कुटुंबातील सदस्याने आत्महत्या केली होती. वडिलांच्या निधनानंतर त्यांना राज्यात श्रद्धांजली यात्रा काढण्यासही परवानगी देण्यात आली नाही.

2012 ला पहिले यश मिळाले

वायएसआर काँग्रेसच्या स्थापनेनंतर, 18 काँग्रेस आमदारांनी पक्ष सोडला आणि जगन मोहनमध्ये सामील झाले. त्यानंतर 2012 मध्ये या 18 जागांवर पोटनिवडणूक झाली होती. या पोटनिवडणुकीत जगन मोहन यांच्या पक्षाने सर्वांना चकित करत 18 पैकी 15 जागा जिंकल्या. यानंतर जगन मोहन रेड्डी आंध्र प्रदेशच्या राजकारणात आपले स्थान निर्माण करण्यासाठी झगडत राहिले. यादरम्यान त्यांना तुरुंगात जावे लागले. 2003 मध्ये जगन मोहन यांची संपत्ती 10 लाख रुपये इतकी होती, 2011 मध्ये त्यांच्या वडिलांनी कडप्पा मतदारसंघातून निवडणूक लढवताना केलेल्या प्रतिज्ञापत्रामुळे त्यांची संपत्ती 300 कोटी रुपये झाली.

त्यानंतर काँग्रेसचे एक मंत्री आणि टीडीपीच्या दोन नेत्यांनी जगन मोहन यांच्याविरोधात हायकोर्टात याचिका दाखल केली होती. उच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार सीबीआय तपासात अडकली. याशिवाय बेहिशोबी मालमत्तेप्रकरणी जगनविरुद्ध ईडी आणि आयकर तपास सुरू होता. तपासादरम्यान जगन मोहन रेड्डी यांना अटक करण्यात आली. जगन मोहन रेड्डी जवळपास 16 महिने तुरुंगात होते.

बदले की आग ने दिलाई मंजिल

2010 च्या मध्यात, जगन मोहन रेड्डी यांची आई विजयालक्ष्मी (विजयम्मा) आणि त्यांची मुलगी शर्मिला रेड्डी सोनिया गांधींना भेटण्यासाठी दिल्लीला पोहोचल्या. असे म्हटले जाते की वायएसआर रेड्डी आणि राजीव गांधी यांच्यात खूप जवळचे संबंध होते, ज्यामुळे विजयालक्ष्मी यांना आशा होती की सोनिया गांधी त्यांचा मुद्दा गांभीर्याने घेतील. मात्र तत्कालीन काँग्रेस अध्यक्षांना भेटण्यासाठी त्यांना बराच काळ वाट पाहावी लागल्याने त्यांच्या सर्व आशा नाहीश्या झाल्या.

जगन मोहन यांना पक्षात मानाचे स्थान मिळावे अशी विजयम्मा यांची इच्छा होती. मात्र सोनिया गांधी यांनी त्यांची भेट घेतली तेव्हा काँग्रेस अध्यक्षांनी त्यांना सांगितले की, सर्वप्रथम तुम्ही जगन मोहन यांना यात्रा थांबवण्यास सांगा. जगन मोहन रेड्डी म्हणतात की, काँग्रेस कार्यालयात त्यांच्यानंतर त्यांच्या आई आणि बहिणीचाही अपमान करण्यात आला. याचा बदला घेण्यासाठी त्यांनी वेगळा पक्ष काढला.तुरुंगातून बाहेर आल्यानंतर जगन मोहन पुन्हा लोकांसमोर आले. चंद्राबाबू नायडू सरकारच्या विरोधात पदयात्रा सुरू केली. आपल्या वडिलांप्रमाणेच या पदयात्रेने जगनमोहन यांना त्यांची प्रतिमा बदलण्यास आणि आंध्र प्रदेश समजून घेण्यास मदत केली, ज्यानंतर त्यांनी सत्तेच्या शिखरावर चढण्यास सुरुवात केली.

…आणि शपथ पूर्ण झाली

एप्रिल आणि मे 2019 मध्ये झालेल्या 2019च्या राष्ट्रीय आणि राज्य निवडणुकीत, YSR काँग्रेस पक्षाने निवडणुकीत बाजी मारली आणि आंध्र प्रदेशमधील एकूण 175 विधानसभा जागांपैकी 151 आणि लोकसभेच्या 25 जागांपैकी 22 जागा जिंकल्या. त्यांनी 30 मे 2019 रोजी मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली. जगन्ना अम्मा वोदी, नवरत्नालू यांसारख्या अनेक कल्याणकारी योजनांनी त्यांचे मुख्यमंत्रिपद चिन्हांकित केले आहे. जगन्ना अम्मा वोडी दारिद्र्यरेषेखालील माता किंवा पालकांना त्यांच्या मुलांना शिक्षण देण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करतात. नवरत्नलु हा नऊ कल्याणकारी योजनांचा संग्रह आहे ज्यामध्ये शेतकरी, महिला, वैद्यकीय आणि आरोग्य, शिक्षण आणि विशेष श्रेणीचा दर्जा समाविष्ट आहे. त्यांनी अमरावती येथे नवीन राजधानीची योजना रद्द केली, जी पूर्वीच्या टीडीपी सरकारने प्रस्तावित केली आणि कर्नूल, अमरावती आणि विशाखापट्टणम येथे अनुक्रमे न्यायिक, प्रशासकीय आणि विधिमंडळ शाखांसाठी तीन वेगवेगळ्या राजधान्या प्रस्तावित केल्या. या प्रस्तावामुळे अमरावतीच्या शेतकऱ्यांनी मोठ्या प्रमाणावर त्यांना विरोध.

दरम्यान आता उद्धव ठाकरे यांची सुद्धा अशीच काहीशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. आता ते या संकटातून आपला पक्ष आणि कार्यकर्त्यांना कसं सांभाळता आणि आणि पुढची वाटचाल कशी करता हेच पाहणं औत्सुक्याचं ठरणार आहे.